Phân tích cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về.

- Hướng dẫn giải

Phương pháp giải:

Căn cứ nội dung văn bản, phương pháp phân tích.

Giải chi tiết:

1/ Giới thiệu chung:

- Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ mới với những tác phẩm nổi tiếng như Lửa thiêng, Vũ trụ ca,... Sau Cách mạng, ông nhanh chóng hòa nhập vào công cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc chống thực dân Pháp  xâm lược. Hòa bình lập lại, từng trang thơ Huy Cận ấm áp hơi thở của cuộc sống mới đang lên.

- Bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá" nằm trong tập "Trời mỗi ngày lại sáng", được sáng tác ở Hòn Gai, năm 1958, nhân một chuyến tác giả đi thực tế  dài ngày. Ra đời giữa bối cảnh miền Bắc mới hoà bình, đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, nhân dân thực sự được làm chủ cuộc đời, làm chủ đất nước, bài thơ được đánh giá là một trong những bài thơ hay của thơ ca Việt Nam hiện đại.

- Khổ thơ cuối đã tái hiện một cách sinh động cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về.

2/ Phân tích:

Khổ thơ cuối nói về cảnh đoàn thuyền trở về bến lúc rạng đông. Lần thứ ba, ngư dân trên đoàn thuyền lại cất cao tiếng hát - tiếng hát thắng lợi hân hoan.

- Trong khúc hát mê say:

+ Mở đầu bài thơ, tác giả dùng chữ “cùng”  (Câu hát căng buồm cùng gió khơi) -> sự hài hòa giữa con thuyền và ngọn gió gợi chuyến đi biển thuận lợi, bình yên.

+ Câu thơ này sử dụng “với” (Câu hát căng buồm với gió khơi) -> niềm vui phơi phới của hững người dân chài trở về trên những con thuyền đầy ắp cá.

- Trong cuộc chạy đua với mặt trời:

+ Nhân hóa: con thuyền thành một sinh thể sống chạy đua được với thời gian.

+ Gợi: cả thiên nhiên và con người đều hân hoan đón chào ngày mới.

- Trong ánh sáng rực rỡ, huy hoàng:

+ Của mặt trời lúc bình minh.

+ Của muôn ngàn mắt cá lấp lánh ánh mặt trời.

=> Đoạn thơ mang âm hưởng của một bản anh hùng ca lao động, thể hiện niềm vui phơi phới của một con người làm chủ đất trời.

- Câu thơ "mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi ” là một câu thơ hay cho thấy biện pháp lãng mạn của  Huy Cận trong bài thơ này. Hình ảnh “mắt cá ” (hoán dụ), sóng biển và cát lấp lánh cùng với muôn triệu mắt cá như trải dài, trải rộng trên "muôn dặm phơi”. Câu thơ vừa tả cảnh biển tráng lệ lúc rạng đông, vừa tả cảnh được mùa cá đẹp.

-Nói rằng lao động là niềm-vui sáng tạo. Nói rằng biển quê ta giàu đẹp. Nói rằng khi người lao động làm chủ cuộc đời thì mới có ấm no hạnh phúc. Cả ba điều ấy, Huy Cận đã nói được rất hay trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”,đặc biệt trong hai khổ này.

-Tác giả sử dụng màu sắc kết hợp với cách vận dụng các thủ pháp nghệ thuật như ẩn dụ, hoán dụ, nhân hoá …đã làm nên bức tranh thiên nhiên và lao động thật tráng lệ.

3/ Kết luận: ''Đoàn thuyền đánh cá" là bài thơ tiêu biểu của Huy Cận sau Cách mạng tháng Tám. Nếu như trước đây, thơ Huy Cận thấm một nỗi buồn "vạn cổ sầu" vào vũ trụ và lòng người thì những bài thơ của ông từ năm 1945 đến nay, đặc biệt là bài "Đoàn thuyền đánh cá"-mang âm điệu ngọt ngào, niềm vui say mê và phấn chấn của nhân dân lao động đang làm chủ cuộc đời. Qua thơ Huy Cận, chúng ta như được sống nhĩmg đêm trăng đẹp trên Hạ Long, ta tự hào, đất nước ta có trên ba nghìn cây số bờ biển; biển ta giàu có, bao la tiềm năng, dồi dào hải sản.