(4,0 điểm)Cảm nhận của em về đoạn...
Câu hỏi: (4,0 điểm)Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:“… Ta làm con chim hótTa làm một cành hoaTa nhập vào hòa caMột nốt trầm xao xuyến. Một mùa xuân nho nhỏLặng lẽ dâng cho đờiDù là tuổi hai mươiDù là khi tóc bạc…”Trích Mùa xuân nho nhỏ - Thanh Hải, Ngữ văn 9, Tập hai, NXB Giáo dục, 2005, tr.56)-------------------- Hết ---------------------
Đáp án
- Hướng dẫn giải
Phương pháp giải:
phân tích, tổng hợp
Giải chi tiết:
a. Giới thiệu chung:
- Thanh Hải quê ở Thừa Thiên Huế là người có công lao lớn thắp sáng ngọn lửa thi ca cách mạng trong lòng miền Nam trong những năm dài đen tối , đầy máu và nước mắt dưới ách thống trị của anh em Ngô Đình Diêm. Thơ Thanh Hải có ngôn ngữ trong sáng, giàu âm điệu, cảm xúc chân thành, tha thiết…
- Bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ” được Thanh hải viết vào tháng 11 năm 1980 khi còn nằm trên giường bệnh lúc sắp qua đời.
- Khổ thơ trên đã thể hiện được ước nguyện chân thành, nét sống đẹp, một thái độ khiêm nhường và chân thành trong tâm hồn .
b. Phân tích, chứng minh:
- Ước nguyện cống hiến giản dị mà thiêng liêng:
+ Điệp cấu trúc: “ Ta làm”, “ Ta nhập” .. với giọng điệu nhè nhẹ, êm ái, ngọt ngào của những thanh bằng luyến láy ..
+ Động từ, vị ngữ “ làm”, “ nhập vào” thể hiện một sự hóa thân kì diệu. Cái “ ta” của thi sĩ đồng điệu với tâm hồn ta.
+ Lấy hình ảnh thiên nhiên để thể hiện ước nguyện của tác giả: “ con chim hót”, “ một cành hoa”, “ một nốt trầm xao xuyến”…Tác giả ước muốn mình như chính đóa hoa nhỏ bé, tiếng chim trong trẻo kia để trở thành một phần của cuộc sống, của mùa xuân lớn, để dâng trọn cho đời rộng lớn. Ước nguyện làm “ một nốt trầm “ thật khiêm nhường và thầm lặng trang trọng vô cùng. Đó là ước muốn cùng nhập vào cuộc vi ca tiếng hát của nhân dân để đón mừng mùa xuân về.
+ “ Mùa xuân nho nhỏ” : Nghệ thuật ẩn dụ về mùa xuân nhỏ bé, hữu hạn góp phần cho mùa xuân rộng lớn của đất nước thêm tươi đẹp. Đây là quan niệm sống là để cống hiến, để cho đâu chỉ nhận riêng mình- khát vọng cả một thời đại.
+ Thay đổi ngôi xưng hô: tôi- ta: cảm xúc cá nhân trước mùa xuân thiên nhiên, sự nâng niu, trân trọng. Ta vừa là số ít vừa là số nhiều, ước nguyện của tác giả cũng là ước nguyện chung của mọi người.
- Ước nguyện cống hiến vượt thời gian:
+ Điệp từ “ dù là” thể hiện sự cống hiến cả đời trong bất kì hoàn cảnh nào
+ “ Nho nhỏ”, “ lặng lẽ” diễn tả một thái độ khiêm nhường, chân thành, khiêm tốn của con người lấy tình thương là chuẩn mực cho đạo lí sống đẹp. Sống để hiến dâng, để phục vụ, để đem tài năng phục vụ cho đất nước và nhân dân.Đó là một ý thơ hay thể hiện một ước mơ, một khát vọng , một ý thức, một mục đích sống tiến bộ. Trong cái chung có cái riêng, mối quan hệ cá thể chan hòa với cộng đồng, cái tôi cá nhân lúc nào cũng hướng về cuộc sống rộng lớn của nhân dân.
+ Lời nguyện ước thật chung thủy, sắt son, cả cuộc đời giữ trọn một lẽ sống đó từ tuổi hai mươi đến khi tóc bạc. Tuổi hai mươi là tuổi thanh xuân, tuổi đẹp nhất của cuộc đời người. Khi tóc bạc là đã xế bóng cuộc đời.
+ Ước nguyện cống hiến cho cuộc đời ngay cả khi đang nằm trên giường bệnh . Trong hoàn cảnh đó ta mới thấy hết được khao khát sống, cống hiến. Mỗi con người hãy làm một mùa xuân nho nhỏ cho cuộc đời , cho Tổ quốc và nhân dân.
c. Đánh giá chung:
- Mùa xuân là đề tài truyền thống trong thơ ca dân tộc. Thanh Hải đã góp cho thơ ca dân tộc một bà thơ xuân đẹp, đậm đà tình nghĩa. Nó đã thể hiện được khát vọng và tình yêu tha thiết với cuộc đời, trọn đời hiến dâng cho quê hương đất nước.
- Liên hệ bản thân và bài học rút ra về ý thức trách nhiệm sống cống hiến cho Tổ quốc và nhiệm vụ của thế hệ trẻ trong thời đại hiện nay…
Câu hỏi trên thuộc đề trắc nghiệm
Đề thi vào 10 môn Ngữ văn - Sở GD& ĐT Phú Yên - năm 2016 - 2017