(4,0 điểm)Cảm nhận của anh/chị về...

- Hướng dẫn giải

Phương pháp giải:

Giải chi tiết:

1/ Giới thiệu chung:

- Nguyễn Khoa Điềm là một trong những nhà thơ tiêu biểu trong nền thơ ca Việt Nam thời chống Mĩ. 

- Đất Nước là chương V của trường ca Mặt đường khát vọng được sáng tác vào cuối năm 1971 (đoạn trích trong SGK chỉ là một phần của chương này). Có thể nói đây là chương hay nhất, thể hiện sâu sắc một trong những tư tưởng cơ bản nhất của bản trường ca – tư tưởng “Đất Nước của Nhân Dân”. 

- Đoạn thơ trên đã khám phá, khẳng định và biểu dương vai trò lịch sử vĩ đại và sức mạnh kỳ diệu của nhân dân trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước.

2/ Cảm nhận:

- Nhân dân, bằng những việc làm cụ thê, bình dị, thâm lặng mà vô cùng thiêt thực (giữ, truyên, chuyền, gánh, đắp, be, dạy,...) của mình đã kiến tạo nên nền văn minh lúa nước; sáng tạo nên nền văn hóa, văn học dân gian kết tinh những truyền thống đạo lý, tinh thần, tình cảm cao quý, giàu giá trị nhân văn của dân tộc (giàu tình yêu thương, sống tình nghĩa, kiên trì, nhẫn nại,...); cũng chính nhân dân là những người kiên trì bảo tồn, truyền bá có ý thức bản sắc dân tộc trong nền văn hóa vô giá ấy.

- Nhân dân là lực lượng chủ yếu tham gia vào những cuộc chiến đấu chống “nội thù” và “ngoại xâm” và làm nên thắng lợi vẻ vang của những cuộc chiến đấu ấy.

- Kết tinh cảm hứng ngợi ca, tự hào, tôn vinh Nhân dân là hai dòng thơ giàu sức khái quát: “Để Đất Nước này là Đất Nước Nhân dân/ Đất Nước của Nhân dân, Đất Nước của ca dao thần thoại ”

- Chính những đóng góp vô cùng lớn lao, vĩ đại ấy của nhân dân đã thể hiện rõ tính chất dân chủ của thể chế chính quyền Đất Nước.

- Từ đó, lời thơ khẳng định nhân dân chính là chủ nhân xứng đáng nhất của Đất Nước: Những người làm nên “Đất Nước muôn đời” phải là đối tượng đầu tiên có quyền thụ hưởng thành quả mà mình đã tạo nên trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc.

- Những khám phá mới mẻ mà sâu sắc, toàn diện về Đất Nước được đặt trong mối quan hệ hữu cơ với nhân dân; được thể hiện bằng một hệ thống chất liệu văn hóa, văn học dân gian được người viết tái sinh sáng tạo và đầy nhiệt hứng tự hào về nền văn hóa truyền thống do nhân dân sáng tạo ra.

3/ Đánh giá chung về đoạn thơ:

- Đoạn thơ chứa đựng và kết tinh trụ cột tư tưởng của chương V “Đất Nước”

- Thể hiện rõ cách khám phá và thể hiện Đất Nước mới mẻ, độc đáo gắn với cái nhìn tổng thể, toàn vẹn của Nguyễn Khoa Điềm.