“Thân...

- Hướng dẫn giải

Phương pháp giải:

Phân tích, tổng hợp

Giải chi tiết:

a.

- Thể loại ca dao

+ Khái niệm: ca dao loại hình trữ tình dân gian, hay còn được gọi là lời thơ trữ tình dân gian. Hình thức diễn xướng: nói, hát kết hợp với những làn điệu dân gian. Dùng để diễn tả đời sống tâm hồn của người lao động trong quan hệ lứa đôi, gia đình và quê hương đất nước.

+ Phân loại: ca dao được chia thành nhiều loại nhưng trong phạm vi bài học chúng ta có ba loại: Lời hát than thân; Tiếng hát yêu thương tình nghĩa; Tiếng hát hài hước, châm biếm

+ Nghệ thuật: dung lượng ca dao thường ngắn gọn, sử dụng thể thơ lục bát. Ngôn ngữ giản dị, là ngôn ngữ của đời sống của nhân dân. Ca dao sử dụng rất nhiều biện pháp tu từ, đặc biệt là so sánh và ẩn dụ.

b.

- Môtip : “Thân em”

- Ví dụ:

“Thân em như giếng giữa đàng

Người khôn rửa mặt, người phàm rửa chân”

“Thân em như miếng cau khô

Người thanh tham mảnh, kẻ thô tham dày”

“Thân em như chổi đầu hè

Phòng khi mưa gió đi về chùi chân

          Chùi rồi lại vứt ra sân

Hỡi người quân tử có chân thì chùi”

- Tác dụng: đây là công thức ngôn từ mang đậm sắc thái dân gian:

+ Xác định đây là tiếng than thân của người phụ nữ.

+ Với tần suất lặp lại nhiều cho thấy người phụ nữ là đối tượng chịu nhiều bất hạnh nhất trong xã hội cũ.

+ Sắc thái ngậm ngùi, chua xót qua đó gợi lên sự đồng cảm từ phía người đọc.