Tập làm văn: Luyện tập tả người( tả ngoại hình)- soạn tiếng việt 5
Câu 1. Chọn làm một trong hai bài tập sau:
a. Đọc lại bài Bà tôi của Mác- xim Go-rơ-ki vừa học tuần trước và trả lời câu hỏi:
- Đoạn 1 tả đặc điểm gì về ngoại hình của bà?
+Tóm tắt các chi tiết được miêu tả trong từng câu
+Các chi tiết đó quan hệ với nhau như thế nào?
- Đoạn 2 còn tả những đặc điểm gì về ngoại hình của bà? Các đặc điểm đó quan hệ với nhau như thế nào? Chúng cho biết điều gì về tính tình của bà?
b. Đoạn văn sau tả những đặc điểm nào về ngoại hình của bạn Thắng? Những đặc điểm ấy cho biết điềugì về tính tình của bạn Thắng?
Chú bé vùng biển
Thằng thắng, con cá vược của thôn Bần và là địch thủy bơi lội đáng gờm nhất của bọn trẻ, lúc này đang ngồi trên chiếc thuyền đậu ở ngoài cùng. Nó trạc tuổi thằng Chân "phệ" nhưng cao hơn hẳn cái đầu.Nó cởi trần, phơi nước da rám đỏ khỏe mạnh của những đứa trẻ lớn lên với nắng, nước mặn và gió biển. Thân hình nó rắn chắc, nở nang: cổ mập, vai rộng, ngực nở căng, bụng thon hằn rõ những múi, hai cánh tay gân guốc như hai cái bơi chèo, cặp đùi dế to, chắc nình nịch. Thắng có cặp mắt to và sáng.Miệng tươi,hay cười. Cái trán hơi dô ra, trông có vẻ là một tay bướng bỉnh, gan dạ.
Theo Trần Vân
a) Đoạn 1 tả mái tóc của người bà qua mắt nhìn của đứa cháu là một cậu bé. Đoạn này gồm 3 câu:
- Câu 1: giới thiệu bà ngồi cạnh cháu chải tóc.
- Câu 2: tả khái quát mái tóc của bà: đen, dày kì lạ.
- Câu 3: tả độ dày của mái tóc qua cách bà chải, từng động tác một.
Ba câu, ba chi tiết quan hệ chặt chẽ với nhau, những chi tiết sau làm rõ chi tiết trước.
- Đoạn 2 tả giọng nói, đôi mắt và khuôn mặt của bà. Đoạn này có 4 câu:
+ Câu 1: tả đặc điểm chung.
+ Câu 2: tả tác động của giọng nói tới tâm hồn cậu bé.
+ Câu 3: tả sự thay đổi của đôi mắt khi bà mỉm cười và tình cảm ẩn chứa trong đó.
+ Câu 4: tả khuôn mặt của bà.
Các đặc điểm đó quan hệ chặt chẽ với nhau bổ sung cho nhau làm hiện rõ ngoại hình của bà và cả tính cách của bà: dịu dàng, dịu hiền, tâm hồn tươi trẻ,...
b) Đoạn văn gồm 7 câu:
Câu 1: Giới thiệu chung về Thắng trong thời điểm được miêu tả đang làm gì.
Câu 2: Tả chiều cao
Câu 3: Tả nước da
Câu 4: Tả thân hình
Câu 5: Tả cặp mắt
Câu 6: Tả cái miệng
Câu 7: Tả cái trán dô bướng bỉnh
Tất cả các đặc điểm được miêu tả quan hệ chặt chẽ với nhau, bổ sung cho nhau, làm hiện lên rất rõ cả ngoại hình lẫn tính tình của Thắng, một đứa trẻ lớn lên ở biển, bơi lội rất giỏi, sức khỏe dẻo dai, thông minh, bướng bỉnh và gan dạ.
Câu 2. Lập dàn ý cho bài văn tả một người mà em thường gặp (thầy giáo, cô giáo, chú công an, người hàng xóm,...)
Dàn bài chi tiết
1. Mở bài
Giới thiệu cô giáo (thầy giáo) mà mình muốn tả. Có thể bằng cách hồi tưởng lại tên tuổi, hình ảnh của cô giáo (thầy giáo) đã dạy dỗ mình ở một năm học cụ thể nào đó (có thể là ờ lớp 1, 2, 3, ...) và đã để lại em những ấn tượng sâu sắc nhất không thể nào quên được.
2.Thân bài
- Tả khái quát về hình dáng: Cao hay thấp, gầy hay béo, hoặc vừa vừa, thon thả, mảnh khảnh... Dáng đi, diệu dứng, nhanh nhẹn hoạt bát hay chậm rãi khoan thai...
- Tả những đặc điểm nổi bật: Mái tóc, khuôn mặt, màu da, ăn mặc... (tập trung miêu tả khuôn mặt: đôi mắt, cặp lông mày, mùi, miệng, hàm răng...)
- Tả đặc điểm về tính tình: Sinh hoạt, ăn mặc (bình thường, giản dị, hợp thời trang, kiểu áo, sắc màu v.v.....
- Tình cảm của cô giáo (thầy giáo) đối với lớp, với học sinh cá biệt, với học sinh khá, giỏi, yếu... và với chính bản thân em.
- Tả hoạt động: Khi cô (thầy) giảng bài: Giọng nói, chữ viết... Khi quan hệ với các thầy cô đồng nghiệp, với phụ huynh, học sinh trong lớp cũng như ngoài lớp...
3. Kết bài
Cảm nghĩ của em về cô giáo (thầy giáo), về nghề dạy học. Hình ảnh của cô, thầy tác động đến suy nghĩ, tình cảm của em trong học tập và mai sau như thế nào?