Phần kiến thức mới

1. Quá trình nội sinh

Tại sao quá trình nội sinh lại làm cho bề mặt Trái Đất trở nên gồ ghề? 

Trả lời: 

Các quá trình nội sinh liên quan tới nguồn năng lượng được sinh ra trong lòng Trái Đất như năng lượng của sự phân hủy của các chất phóng xạ, năng lượng của của sự dịch chuyện các mảng kiến tạo; thể hiện ở quá trình tạo núi, hiện tượng núi lửa phun trào, động đất,... Khi các mảng kiến tạo dịch chuyển sẽ tác động làm cho địa hình bề mặt xô đẩy và bị nhô lên. Kết quả là hình thành các dạng địa hình, làm cho bề mặt Trái Đất trở nên gồ ghề.

2. Quá trình ngoại sinh

Hãy cho biết quá trình ngoại sinh có gì khác với quá trình nội sinh?

Trả lời:

• Nội sinh:

• Là quá trình hình thành địa hình có liên quan đến các hiện tượng xảy ra ở lớp man-ti.

• Là lực sinh ra ở bên trong Trái Đất

• Quá trình nội sinh liên quan đến năng lượng của sự phân hủy của chất phóng xạ, năng lượng của sự dịch chuyển các mảng kiến tạo,...

• Thể hiện ở quá trình tạo núi, hiện tượng núi lửa phun trào, động đất. 

• Tác động của nội lực thường làm cho bề mặt Trái Đất gồ ghề

• Ngoại sinh:

• Là các quá trình xảy ra ở trên bề mặt Trái Đất hoặc những nơi không sâu dưới mặt đất với nguồn năng lượng chủ yếu là bức xạ mặt trời. 

• Là lực sinh ra từ bên ngoài

• Các quá trình ngoại sinh thể hiện ở sự phá hủy đất đá chỗ này, vận chuyển và bồi tụ chỗ khác thông qua nước chảy, gió thổi, băng hà, sóng biển và hoạt động sống của sinh vật. 

• Quá trình ngoại sinh làm thay đổi bề mặt địa hình Trái Đất, hình thành các dạng địa hình độc đáo (địa hình do gió như cây nấm, bàn đạp,...)

• Tác động của ngoại lực lại thiên về san bằng, hạ thấp bề mặt địa hình Trái Đất.

• Nội sinh và ngoại sinh là hai lực đối nghịch nhau, xảy ra đồng thời cùng lúc.

3. Hiện tượng tạo núi

Quan sát hình 10.2, hãy trình bày hiện tượng tạo núi là kết quả của các quá trình nội sinh và ngoại sinh. 

Trả lời: 

Quan sát hình 10.2, ta thấy:

Quá trình tạo núi là kết quả tác động lâu dài, liên tục và đồng thời của cả hai quá trình ngoại sinh và nội sinh. 

Quá trình nội sinh: Với sự dịch chuyển và xô đẩy lẫn nhau của các mảng kiến tạo ở bên trong lòng Trái Đất đã khiến cho bề mặt Trái Đất nhô lên thành núi.

Quá trình ngoại sinh: Bên ngoài, ngoại lực tác động, phá hủy, bóc mòn đất đá ở vùng núi và vận chuyển đất đá bồi tụ tại những vùng lồi lõm. 

Từ đó, núi có dốc và sườn núi thoải hơn, mềm mại hơn.