Bài 4: Biểu diễn văn bản, hình ảnh, âm thanh trong máy tính

Ở bài học này, chúng ta cùng tìm hiểu về khái niệm bit, khái niệm số hóa dữ liệu và cách mỗi kí tự, mỗi văn bản được biểu diễn như thế nào trong máy tính. Mời thầy cô và các bạn học sinh tham khảo bài Tin học lớp 6 Biểu diễn văn bản, hình ảnh, âm thanh trong máy tính dưới đây.

I. Khái niệm bit

Câu lạc bộ " Xanh + Đỏ” của các chú Vẹt máy có quy ước như sau: Mỗi chú Vẹt thành viên phải đeo thẻ gồm một số ô tròn cạnh nhau, môi ô tròn có màu "xanh" hoặc màu "đỏ". Ban đầu câu lạc bộ chỉ có bốn thành viên. thẻ chỉ gồm hai ô tròn và bốn chú Vẹt khác nhau đeo bốn thẻ khác nhau (hình 1):

1. Có thể tạo ra một thẻ mới (vẫn chỉ gồm hai ô tròn) cho thành viên thứ năm hay không? Chú ý rằng thẻ mới phải khác với bốn thẻ đã có.

2. Nếu mỗi thẻ gồm ba ô tròn thì có thể tạo ra được năm thẻ khác nhau cho năm chú Vẹt không?

Gợi ý trả lời:

1. Không thể tạo ra thẻ mới vẫn chỉ gồm cho hai ô tròn cho thành viên thứ năm được vì đã hết cách sắp xếp màu.

2. Nếu mỗi thẻ gồm 3 ô tròn thì có thể tạo ra được 5 thẻ khác nhau cho 5 chú Vẹt.

II. Biểu diễn chữ cái và văn bản trong máy tính

III. Số hóa văn bản, hình ảnh, âm thanh

Em có hình một cái bát màu đen trên nền trắng hình chữ nhật. Chia hình này bằng một ô nhỏ bằng một lưới ô vuông, ví dụ bằng lưới 4*8. Như vậy 32 ô vuông nhỏ, màu đen hoặc trắng sẽ tạo thành (gần đúng) hình cái bát.

Hãy thay ô màu đen thành kí hiệu 1, ô màu trắng bằng kí hiệu 0, xếp liên tiếp theo trình tự từ trái sang phải, từ trên xuống dưới. Kết quả nhận được là gì?

Gợi ý trả lời:

Ta có kết quả nhận được là:

IV. Luyện tập

Có thể dùng dãy bit để biểu diễn chữ cái. Em hãy đề xuất ba dãy bit khác nhau có cùng độ dài là bốn bit để biểu diễn ba chữ cái nào đó?

Gợi ý trả lời:

Ví dụ:

T: 0001

H: 0101

M: 0011

V. Vận dụng

Một điệp viên hẹn gặp một người cung cấp tin tại địa điểm bí mật. Để phòng ngừa mọi rủi ro, họ quy ước: Trước giờ gặp, người cung cấp tin nhìn lên cửa sổ căn phòng X; nếu ở cửa sổ có lọ hoa thì cuộc gặp diễn ra bình thường, còn không thì cuộc gặp bị hủy. Có thể coi đây là cách truyền tin dùng một bit hay không? Vì sao?

Gợi ý trả lời:

Đây không phải là cách truyền tin dùng một bit vì đây là cách truyền tin dùng 2 bit: có bình hoa là 1, không có bình hoa là 0.

VI. Câu hỏi tự kiểm tra

Trong các câu sau đây, câu nào đúng?

1. Trong máy tính, mỗi kí tự là một dãy bit, hai kí tự khác nhau thì hai dãy bit biểu diễn chúng khác nhau

2. Một bit là một dãy gồm nhiều số 0 và số 1 ghép lại để biểu diễn chữ cái

3. Số hóa dữ liệu là chuyển dữ liệu thành các số

4. Ảnh số là kết quả số hóa dữ liệu ảnh

5. Văn bản số là trang in  gồm toàn các số

6. Âm thanh số là kết quả số hóa dữ liệu âm thanh

Gợi ý trả lời:

Những câu đúng là:

1. Đúng vì trong máy tính, mỗi kí tự là một dãy bit, hai kí tự khác nhau thì hai dãy bit biểu diễn chúng khác nhau.

2. Sai vì một bit là một dãy gồm nhiều số 0 và số 1 ghép lại để biểu diễn chữ cái.

3. Sai vì số hóa dữ liệu là chuyển dữ liệu thành các số.

4. Đúng là ảnh số là kết quả số hóa dữ liệu ảnh.

5. Sai vì văn bản số là trang in gồm toàn các số.

6. Đúng vì âm thanh số là kết quả số hóa dữ liệu âm thanh.