Bài 25: Sự phân bố các đới thiên nhiên trên Trái Đất

I. Đới nóng - Đới ôn hòa - Đới lạnh

Câu hỏi 1: Xác định trên bản đồ hình 2, phạm vi của các đới thiên nhiên trên Trái Đất.

Trả lời:

Phạm vi của các đới thiên nhiên trên Trái Đất:

- Đới nóng khoảng từ chí tuyến Bắc đến chí tuyến Nam, nằm trong khoảng 30oB - 30oN.

- Hai đới ôn hòa khoảng từ chí tuyến Bắc và Nam đến vòng cực Bắc và vòng cực Nam, nằm trong khoảng từ 30oB - 60oB và 30oN - 60oN.

- Hai đới lạnh khoảng từ vòng cực Bắc về cực Bắc và vòng cực Nam về cực Nam, nằm trong khoảng từ 60oB đến cực Bắc và từ 60oN đến cực Nam.

Câu hỏi 2: Dựa vào kiến thức đã học và hình 1, hãy trình bày về đặc điểm của một đới thiên nhiên.

Trả lời:

Ví dụ: Trình bày đặc điểm của đới khí hậu nhiệt đới.

• Nhiệt đới: có đặc điểm là nóng và lượng mưa tập trung vào một mùa, càng gần hai chí tuyến thời kỳ khô hạn càng kéo dài và biên độ nhiệt trong năm càng lớn. Giới thực - động vật đa dạng và phong phú.

• Kiểu khí hậu đặc trưng: Kiểu nhiệt đới khô, kiểu nhiệt đới gió mùa.

• Cảnh quan chính: Hoang mạc và bán hoang mạc, Xavan và cây bụi, Rừng nhiệt đới ẩm. Cảnh quan thiên nhiên thay đổi chủ yếu phụ thuộc vào chế độ mưa.

• Giới thực, động vật hết sức đa dạng, phong phú.

II. Luyện tập và vận dụng

Câu hỏi 1: Quan sát hình 2 kết hợp với các kiến thức đã học, em hãy hoàn thành bảng sau vào vở:

CÁC ĐỚI THIÊN NHIÊN TRÊN TRÁI ĐẤT

Trả lời:

Đới	Phạm vi	Khí hậu	Thực vật, động vật
Nóng	Khoảng từ chí tuyến Bắc đến chí tuyến Nam.	Nhiệt độ quanh năm cao (trung bình trên 20"C) và trong năm có một thời kì khô hạn (từ 3 đến 9 tháng). Càng gần chí tuyến, thời kỳ khô hạn càng kéo dài, biên độ nhiệt càng lớn; lượng mưa trung bình năm từ 500mm đến 1500mm, chủ yếu tập trung vào mùa mưa.	Động vật: voi, khỉ, hươu, nai, dê, hổ, sóc, trăn... Thực vật: dừa, bông, mía, lạc, cà phê, điều,...
Ôn hòa	30oB - 60oB và 30oN - 60oN	Khí hậu trung gian giữa đới nóng và đới lạnh, lượng nhiệt trung bình, lượng mưa từ 500 - 1000 mm	Thực vật: Chủ yếu là rừng lá kim, rừng lá rộng, rừng hỗn hợp, thảo nguyên… Động vật đa dạng.
Lạnh	60oB đến cực Bắc và từ 60oN đến cực Nam.	Khí hậu vô cùng khắc nghiệt. Mùa đông rất dài, hiếm khi thấy mặt trời và thường có bão tuyết dữ dội kèm theo cái lạnh cắt da. Nhiệt độ trung bình luôn dưới -10oC, thậm chí xuống đến -50°C; mùa hạ thật sự chỉ kéo dài 2-3 tháng, nhiệt độ có tăng lên nhưng cũng ít vượt quá 10oC. Lượng mưa trung bình năm rất thấp (dưới 500mm) và chủ yếu dưới dạng tuyết rơi (trừ mùa hạ).	Thực vật nấm lùn, chủ yếu là rêu, địa y và các loại cây thân thảo Động vật: gấu trắng, chim cánh cụt...

Câu hỏi 2: Tìm và xác định vị trí của nước ta trên hình 2. Từ đó, nêu một số đặc điểm của thiên nhiên Việt Nam.

Trả lời:

Nước ta ở nằm hoàn toàn trong khu vực đới nóng, vì vậy thiên nhiên Việt Nam mang đặc điểm của đới nóng:

• Việt Nam là nước nhiệt đới gió mùa ẩm.

• Một số đặc điểm của khí hậu:

• Số giờ nắng: 1400 - 3000 giờ/năm.

•  Nhiệt độ trung bình năm trên 210C.

•  Lượng mưa trung bình năm lớn: 1500 - 2000mm/năm.

•  Độ ẩm không khí trên 80%.

• Trong năm có hai mùa gió: Gió mùa mùa đông với tính chất cơ bản lạnh khô đầu mùa, lạnh ẩm cuối và giữa mùa; Gió mùa mùa hạ với tính chất nóng, ẩm.

• Động vật, thực vật đa dạng và phong phú.