Bài 17: Chương trình máy tính

Nằm trong Chủ đề 6 của Tin học 6, bài học “Chương trình máy tính” được biên soạn bám sát chương trình sách giáo khoa Kết nối tri thức giúp bạn dễ dàng làm bài tập về nhà và học tốt hơn môn học này!

I. Chương trình máy tính

Hoạt động 1: Trong trò chơi “Làm theo chỉ dẫn”, Khoa cần hiểu và thực hiện được chỉ dẫn của An để hoàn thành việc vẽ bức tranh. Các chỉ dẫn của An cũng cần phải rõ ràng, dễ hiểu để Khoa thực hiện được. Đó chính là một ví dụ về việc thực hiện thuật toán theo các bước được liệt kê bằng ngôn ngữ tự nhiên.

Nếu thuật toán được chuyển giao cho máy tính thực hiện thì theo em, làm thế nào để máy tính có thể hiểu và thực hiện được?

Trả lời:

Nếu thuật toán được chuyển giao cho máy tính thực hiện thì theo em, cần phải chuyển thuật toán thành ngôn ngữ máy tính hoặc ngôn ngữ mà máy tính có thể hiểu và thực hiện được. Hay nói cách khác cần có ngôn ngữ lập trình

Câu hỏi: Dựa vào chương trình tính tổng hai số bằng ngôn ngữ tự nhiên và chương trình Scratch ở Hình 6.13, em hãy bổ sung nội dung vào các dấu hỏi chấm trong bảng sau:

Trả lời:

Công việc	Mô tả thuật toán bằng ngôn ngữ tự nhiên	Chương trình máy tính viết bằng Scratch (số thứ tự của câu lệnh)
Nhập dữ liệu đầu vào	Nhập hai số a, b	1, 2, 3, 4, 5, 6
Xử lý	tong = a + b	7
Thông báo đầu ra	Thông báo giá trị của tong (Tổng a và b là: )	8

II. Luyện tập

Câu hỏi 1: Tìm câu sai.

1.  Chương trình máy tinh là một dãy các lệnh mà máy tinh có thể hiểu và thực hiện được.

2.  Chương trình máy tính được viết bằng ngôn ngữ lập trình.

3.  Máy tính có thể thực hiện các lệnh trong chương trình theo trình tự tuỳ ý.

Trả lời:

Câu sai là:

Đáp án c. Máy tính có thể thực hiện các lệnh trong chương trình theo trình tự tùy ý.

Câu hỏi 2: Cho chương trình Scratch như ở Hình 6.16. Em hãy trả lời các câu hỏi sau:

1.  Chương trình đó thực hiện công việc gì?

2.  Các cấu trúc điều khiển tuần tự, rẽ nhánh và lặp có được sử dụng trong chương trình không? Hãy nêu các câu lệnh trong chương trình thể hiện cấu trúc đó.

3.  Thực hành tạo chương trình bằng Scratch.

4.  Hãy trình bày thuật toán bằng sơ đồ khối.

Trả lời:

a) Chương trình này thực hiện thuật toán " Tính điểm trung bình của ba môn Toán, Văn, Anh để thưởng ngôi sao"

b) Đầu vào: Ba số a, b, c lần lượt là điểm các môn Toán, Văn, Anh

Đầu ra: Thông báo "Bạn được thưởng ngôi sao" hay "Bạn cố gắng lên nhé".

c) Ví dụ: 

• HS có điểm Toán được 9, điểm Văn là 8 và điểm Tiếng Anh là 10. Khi đó dữ liệu đầu vào là a = 9, b = 8, c = 10, chương trình tính ĐT = (9 + 8 + 10)/3 = 9, vì ĐTB > 8 nên đầu ra chương trình thông báo “Bạn được thưởng sao”.

• HS 2 có điểm Toán được 7, điểm Văn là 6 và điểm Tiếng Anh là 8. Khi đó dữ liệu đầu vào là a = 7, b = 6, c = 8, chương trình tính ĐTB = (7 + 6 + 8)/3 = 7, vì ĐTB < 8 nên đầu ra chương trình thông báo “Bạn cố gắng lên nhé”.

d) Sơ đồ khối:

Câu hỏi 3: Cho chương trình Scratch như ở hình 6.16. Em hãy trả lời các câu hỏi sau:

1.  Chương trình đó thực hiện công việc gì?

2.  Các cấu trúc điều khiển tuần tự, rẽ nhánh và lặp có được sử dụng trong chương trình không? Hãy nêu các câu lệnh trong chương trình thể hiện cấu trúc đó.

3.  Thực hành tạo chương trình bằng Scratch.

Trả lời:

a. Chương trình Scratch ở Hình 6.16 thực hiện công việc sau:

Nhân vật nói xin chào trong 2 giây, sau đó lặp lại 10 lần việc di chuyển 10 bước nếu chạm biến thì quay lại. Trong quá trình nhân vật di chuyển chương trình phát âm thanh tiếng trống.

b. Cấu trúc tuần tự được thể hiện ở việc thực hiện lần lượt các lệnh từ trên xuống dưới. Ví dụ: nhân vật nói "Xin chào" sau đó mới di chuyển.

Cấu trúc rẽ nhánh: Lệnh "nếu chạm biên, bật lại".

Cấu trúc lặp: Lặp lại 10 lần.

c. HS tự liên hệ bản thân.

III. Vận dụng

Câu hỏi 1: Em hãy vẽ sơ đồ khối mô tả thuật toán tìm số lớn hoan trong hai số a và b. Từ sơ đồ khối, hãy viết chương trình Scratch thực hiện thuật toán.

Trả lời:

Câu hỏi 2: Em hãy viết chương trình Scratch thực hiện thuật toán tính trung bình cộng của ba số.

Trả lời:

Thuật toán tính trung bình cộng của ba số:

Trên đây là cách soạn Tin học lớp 6 bài “Chương trình máy tính” trong chương trình sách mới Kết nối tri thức mà các bạn học sinh có thể tham khảo. Mong rằng bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bài học này!