Bài 13: Từ tế bào đến cơ thể

I. Phần mở đầu

• Quan sát hình 13.1 và cho biết cơ thể sinh vật nào được cấu tạo từ nhiều tế bào.

Trả lời:

Sinh vật được cấu tạo từ nhiều tế bào là con gà, cây hoa mai và cây lúa.

II. Sinh vật đơn bào và sinh vật đa bào

•  Lấy ví dụ về sinh vật đơn bào và cho biết tế bào của chúng là tế bào nhân sơ hay tế bào nhân thực

` Trả lời:

Ví dụ

- Tế bào nhân sơ: vi khuẩn, vi khuẩn cổ, vi khuẩn lam, xạ khuẩn

- Tế bào nhân thực: trùng biến hình, tảo lục, nấm, trùng roi, trùng giày,...

 - Phân biệt sinh vật đơn bào và sinh vật đa bào theo gợi ý trong bảng 13.1

Trả lời

Phân biệt sinh vật đơn bào và sinh vật đa bào

Tiêu chí	Sinh vật đơn bào	Sinh vật đa bào
Số lượng tế bào	Một tế bào	Nhiều tế bào
Số loại tế bào	Một loại tế bào	Nhiều loại tế bào
Cấu tạo từ tế bào nhân sơ hay nhân thực	Tế bào nhân sơ	Tế bào nhân thực

III. Tổ chức cơ thể đa bào

•  Quan sát hình 13.3 và nêu tên các cấp độ tổ chức của cơ thể cây xanh theo thứ tự từ thấp đến cao

Trả lời

Tế bào - mô - cơ quan - hệ cơ quan - cơ thể

• Quan sát các hình trong hình 13.4 và sắp xếp các hình đó theo cấp độ tổ chức của cơ thể người theo thứ tự từ thấp đến cao và gọi tên của các cấp độ đó.

Trả lời

Trình tự sắp xếp các cấp độ tổ chức cơ thể người từ thấp đến cao là:

- Tế bào: tế bào biểu mô ruột

- Mô: Biểu mô ruột, mô cơ, mô liên kết

- Cơ quan: ruột non

- Hệ cơ quan: hệ tiêu hóa

- Cơ thể: cơ thể người

- Quan sát các loại mô trong hình 13.5 và nhận xét về hình dạng, kích thước của các tế bào trong từng loại mô.

Trả lời

- Một số loại mô ở lá cây:

+ Hình dạng: hình cầu

+ Kích thước: nhỏ

- Mô cơ ở ruột non:

+ Hình dạng: dạng ống

+ Kích thước: dài

- Mô thần kinh ở não:

+ Hình dạng: tủa thành nhiều nhánh nhỏ

+ Kích thước: dài

• Câu hỏi

a. Dựa vào hình 13.3 hãy kể tên một số loại mô cấu tạo nên lá ở cây xanh

b. Quan sát hình 13,.4, kể tên một số cơ quan trong hệ tiêu hóa của người.

Trả lời

a. Một số loại mô cấu tạo nên lá ở cây xanh là: mô giậu, mô bì, mô xốp, mô dẫn

b Một số cơ quan trong hệ tiêu hóa ở người là: dạ dày, ruột non, ruột già, tụy, thực quản, gan,…

• Nêu tên cấp độ tổ chức tương ứng với mỗi cấu trúc đã cho trong bảng 13.2 và tên của cấp độ tổ chức liền kề cao hơn nó trong thứ tự tổ chức cơ thể

•  

Cấu trúc	Lá bạc hà	Tế bào thần kinh ở người	Hệ hô hấp	Cây ngô
Tên cấp độ tổ chức	Cơ quan	?	?	?
Tên cấp độ tổ chức liền kề cao hơn	Hệ cơ quan	?	?	?

Trả lời

Cấu trúc	Lá bạc hà	Tế bào thần kinh ở người	Hệ hô hấp	Cây ngô
Tên cấp độ tổ chức	Cơ quan	tế bào	cơ quan	hệ cơ quan
Tên cấp độ tổ chức liền kề cao hơn	Hệ cơ quan	mô	hệ cơ quan	cơ thể

 

• Lấy ví dụ về tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan trong cơ thể động vật và thực vật mà em biết theo gợi ý trong bảng 13.3

Cấu trúc	Động vật	Thực vật
Tế bào	?	?
Mô	?	?
Cơ quan	?	?
Hệ cơ quan	?	?

Trả lời

 Bảng 13.3

Cấu trúc	Động vật	Thực vật
Tế bào	tế bào thần kinh	tế bào vảy hành (củ hành)
Mô	mô liên kết ( ruột non)	mô giậu (lá cây)
Cơ quan	cơ quan tiêu hóa	cơ quan hô hấp
Hệ cơ quan	hệ tuần hoàn	hệ hô hấp