Bài 10: Sơ đồ tư duy

Nằm trong Chủ đề Ứng dụng tin học, bài học “Sơ đồ tư duy” được biên soạn bám sát chương trình sách giáo khoa Kết nối tri thức giúp bạn dễ dàng làm bài tập về nhà và học tốt hơn môn học này!

Hoạt động 1:

1. Hãy tưởng tượng khi 50 tuổi, em tìm thấy cuốn sổ lưu niệm đã cũ của lớp mình. Hãy viết ra ba điều mà cuốn sổ lưu niệm làm em thích thú, một điều làm em hạnh phúc và một điều gợi lại cho em kỉ niệm buồn.

Trả lời:

Ba điều làm em thích thú: Những dòng chữ ngây thơ, những bức ảnh khi còn trẻ, những câu chuyện hài hước khi còn trên ghế nhà trường.

Một điều làm em hạnh phúc: Đọc lại những lời chúc của các bạn dành cho mình.

Một điều gợi lại cho em kỉ niệm buồn: Những bức ảnh bạn bè khoác vai nhau, vui đùa với nhau.

2. Theo em sổ lưu niệm sẽ gồm những thông tin gì?

Trả lời:

Theo em, một cuốn sổ lưu niệm sẽ gồm thông tin của những người viết, hình ảnh, thời gian viết, những câu chuyện…

I. Sơ đồ tư duy

Hoạt động 2: Em hãy quan sát sơ đồ tư duy ở Hình 5.2 và trả lời các câu hỏi sau:

1. Cách biểu diễn nào (văn bản, sơ đồ tư duy) dễ hiểu, dễ nhớ và thú vị hơn?

2. Sử dụng sơ đồ tư duy có lợi ích gì?

3. Tên của chủ đề chính là gì? Tên của các chủ đề nhánh (triển khai từ chủ đề chính) là gì?

4. Các chi tiết của chủ đề nhánh “Thành phần” là gì?

Trả lời:

1.  Cách biểu diễn bằng sơ đồ tư duy dễ hiểu, dễ nhớ và thú vị hơn.

2.  Sử dụng sơ đồ tư duy có lợi ích: dễ nhìn, dễ ghi nhớ, thúc đẩy tư duy, tăng khả năng sáng tạo, tiết kiệm thời gian....

3. Tên của chủ đề chính là " Sơ đồ tư duy", tên của chủ đề nhánh là "Lợi ích", "Người sáng tạo", "Làm gì?' và "Thành phần"

4.  Các ý chi tiết của chủ đề nhánh "Thành phần" là: "Từ khóa", "Hình ảnh" và "Đường nối"

Câu hỏi 1: Em hãy chọn các phương án đúng. Sơ đồ tư duy giúp chúng ta:

A. Ghi nhớ tốt hơn. B. Giải các bài toán.

C. Sáng tạo hơn. D. Nhìn thấy bức tranh tổng thể

Trả lời:

Đáp án A, C, D

Câu hỏi 2: Sơ đồ tư duy là:

A. Một công cụ tổ chức thông tin phù hợp với quá trình tư duy.

B. Một phương pháp chuyển tải thông tin.

C. Một cách ghi chép sáng tạo.

D. Một công cụ soạn thảo văn bản.

Trả lời:

Đáp án: A, B, C

II. Cách tạo sơ đồ tư duy

Hoạt động 3: 

1. Em và các bạn cùng thảo luận nhóm để bàn về nội dung cuốn sổ lưu niệm của lớp, sau đó tạo sơ đồ tư duy trên giấy để ghi lại kết quả thảo luận theo gợi ý trong Hình 5.3 

Trả lời:

Nội dung trong các nhánh có thể bổ sung như sau:

Các bài viết cảm nghĩ:	Giới thiệu thành viên:	Giáo viên:	Hoạt động sự kiện
- Về bạn - Về trường lớp  - Về thầy cô - Về bác bảo vệ -Về cô lao công,…	- Họ tên - Ngày sinh - Giới tính - Địa chỉ liên hệ  - Ảnh  - Sở thích - Sở đoản,…	- Giáo viên chủ nhiệm - Thầy dạy Toán - Cô dạy Văn - Thầy dạy Anh - Các thầy cô bộ môn khác,…	- Khai giảng  - Đêm rằm tháng 8 - Lễ hội Halloween -Hội chợ tết truyền thống,…

2. Theo em sơ đồ tư duy thủ công trên giấy có hạn chế gì?

Trả lời:

Viết sơ đồ tư duy thủ công trên giấy em sẽ khó để sửa chữa, thay đổi và điều chỉnh thông tin, mất nhiều thời gian để hoàn thành hơn. Sơ đồ sẽ khó nhìn hơn, không thể đưa vào các bản trình chiếu.

Câu hỏi: Em hãy chọn câu trả lời đúng cho câu hỏi sau. Ưu điểm của việc tạo sơ đồ tư duy thủ công trên giấy là gì?

1.  Dễ sắp xếp, bố trí, thay đổi, thêm bớt nội dung.

2.  Sản phẩm tạo ra dễ dàng sử dụng cho các mục đích khác nhau như: đưa vào bài trình chiếu, gửi cho bạn qua thư điện tử,…

3.  Sản phẩm tạo ra nhanh chóng, dễ dàng chia sẻ cho nhiều người ở cac địa điểm khác nhau.

4.  Có thể thực hiện bất cứ đâu, chỉ cần giấy và bút. Thể hiện được phong cách riêng của người tạo

Trả lời:

Ưu điểm của việc tạo sơ đồ tư duy thủ công trên giấy là:

Đáp án D. Có thể thực hiện ở bất cứ đâu, chỉ cần giấy và bút. Thể hiện được phong cách riêng của người tạo.

III. Luyện tập

Câu hỏi: Em hãy thực hiện các công việc sau đây cho sơ đồ tư duy ghi lại nội dung cuốn sổ lưu niệm của lớp em:

1.  Bổ sung các nhánh nội dung cho sơ đồ tư duy (nếu cần).

2.  Chỉnh sửa màu sắc và kiểu đường nối. Bổ sung hình ảnh, biểu tượng,… để tăng hiệu quả trình bày cho sơ đồ tư duy.

3.  Chia sẻ sơ đồ tư duy cho thầy cô giáo và các bạn để cả lớp trao đổi, thống nhất nội dung của cuốn sổ lưu niệm.

Trả lời:

Bước 1: Khởi động phần mềm Mindmaple Lite

Bước 2: Tạo sơ đồ tư duy mới:

1.  Nháy chuột vào File

2.  Chọn New

3.  Chọn một mẫu

4.  Nháy chuột vào Create.

Bước 3: Tạo chủ đề. 

1. Nháy chuột để chọn chủ đề chính. Chọn Insert/ Subtopic để tạo một chủ đề nhánh, thực hiện tương tự với các chủ đề nhánh khác và các nội dung trong nhánh.

2. Để chỉnh sửa màu sắc cho được lối vào Design Tools – Style và vào phần Branch Style để chỉnh sửa.

3. Sau khi thực hiện tạo sơ đồ tư duy xong em vào File/Save để lưu tệp với tên SoLuuNiem.emm sau đó gửi tệp chia sẻ cho thầy cô và bạn bè.

IV. Vận dụng

Câu hỏi: Em hãy dùng sơ đồ tư duy (vẽ trên giấy hoặc tạo bằng phần mềm) trình bày tóm tắt nội dung bài 9. An toàn thông tin trên Internet.

Trả lời:

Học sinh tự liên hệ bản thân.

Trên đây là cách soạn Tin học lớp 6 bài “Sơ đồ tư duy” trong chương trình sách mới Kết nối tri thức mà các bạn học sinh có thể tham khảo. Mong rằng bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bài học này!