Bài 1: Mặt trái của Internet

Ở bài học này, chúng ta cùng tìm hiểu những tác hại và nguy cơ bị hại khi tham gia Internet và nêu được một số biện pháp phòng ngừa cơ bản. Mời thầy cô và các bạn học sinh tham khảo bài Tin học lớp 6 Mặt trái của Internet dưới đây.

I. Virus máy tính

Những việc nào sau đây có thể gây hại cho máy tính? Em hãy giải thích lý do: 

1. Mở email gửi tới một địa chỉ lạ.

2. Nháy chuột vào liên kết bên trong email mà không biết nó sẽ dẫn tới đâu.

3. Cắm USB vào máy để xem các tệp trong USB mà không kiểm tra virus.

Gợi ý trả lời:

Những việc nào sau đây có thể gây hại cho máy tính là:

2. Nháy chuột vào liên kết bên trong email mà không biết nó sẽ dẫn tới đâu.

(Máy tính có thể bị nhiễm virus do truy cập vào các trang web lạ, chứa tệp không an toàn)

3. Cắm USB vào máy để xem các tệp trong USB mà không kiểm tra virus.

(Vì virus có thể chứa trong USB nên nếu như không kiểm tra sẽ dễ khiến máy bị nhiễm virus).

II. Một số tác hại khi tham gia Internet

Em hãy cho biết các trường hợp sau đây đã bị ảnh hưởng bởi tác hại nào trong những mặt trái kể trên của Internet:

1. Hoa thường vào mạng xã hội thâu đêm, trong giờ học cũng lén vào mạng.

2. Mỗi khi cần giải quyết một vấn đề, trước tiên Cường lên mạng tìm gợi ý. Dần dần khả năng khả năng ghi nhớ và độc lập suy nghĩ của Cường bị giảm sút.

3. Hàng vạn lượng thanh thiếu niên bấm nút like những đoạn video thiệu văn hóa và bạo lực của T, một kẻ giang hồ nổi tiếng trên mạng xã hội.

4. Nhận được một email thông báo trúng thưởng, Mai mở ra và nháy chuột vào liên kết bên trong. Sau đó tài khoản email của Mai bị chiếm đoạt và người thân nhận được từ tài khoản đó những tin nhắn vay tiền.

Gợi ý trả lời:

Các trường hợp sau đây đã bị ảnh hưởng bởi tác hại trong những mặt trái của Internet là:

1. Hoa thường vào mạng xã hội thâu đêm, trong giờ học cũng lén vào mạng.

=> Hoa nghiện mạng đến mức bỏ bê học tập, không còn thời gian cho những hoạt động giải trí lành mạnh khác, không hòa nhập được vào cuộc sống.

2. Mỗi khi cần giải quyết một vấn đề, trước tiên Cường lên mạng tìm gợi ý. Dần dần khả năng khả năng ghi nhớ và độc lập suy nghĩ của Cường bị giảm sút.

=> Thói quen phụ thuộc vào internet khiến Cường lười đọc sách, lười suy nghĩ, dần mất đi năng lực ghi nhớ và sáng tạo do quá ỷ lại vào công cụ tìm kiếm và kho thông tin trên internet.

3. Hàng vạn lượng thanh thiếu niên bấm nút like những đoạn video thiệu văn hóa và bạo lực của T, một kẻ giang hồ nổi tiếng trên mạng xã hội.

=> Giới trẻ bị ảnh hưởng bởi những nội dung xấu trên mạng, những thông tin độc hại, trái với thuần phong mỹ tục; bị lây nhiễm lối sống thiếu lành mạnh.

4. Nhận được một email thông báo trúng thưởng, Mai mở ra và nháy chuột vào liên kết bên trong. Sau đó tài khoản email của Mai bị chiếm đoạt và người thân nhận được từ tài khoản đó những tin nhắn vay tiền.

=> Máy tính của Mai bị nhiễm virus do truy cập vào những trang web lạ.

III. Phòng ngừa tác hại khi tham gia Internet

Hãy cho biết mỗi biện pháp sau đây là để phòng ngừa tác hại nào của Internet trong những tác hại kể trên:

1. Không mở những email gửi từ địa chỉ lạ.

2. Tự quy định không sử dụng internet quá 2h mỗi ngày.

3. Cố gắng tự suy nghĩ cách giải quyết thay vì lập tức tìm sự giúp đỡ từ Internet.

4. Chỉ truy cập những trang web nghiêm túc và lành mạnh theo sự tư vấn của người lớn.

Gợi ý trả lời:

Mỗi biện pháp sau đây là để phòng ngừa tác hại của Internet trong những tác hại kể trên là:

1. Không mở những email gửi từ địa chỉ lạ.

=> Ngăn ngừa tác hại: Máy tính bị nhiễm virus do truy cập vào những trang web lạ.

2. Tự quy định không sử dụng internet quá 2h mỗi ngày.

=> Ngăn ngừa tác hại: Nghiện internet đến mức không còn thời gian cho những hoạt động lành mạnh, xao nhãng học hành, không hòa nhập được vào cuộc sống.

3. Cố gắng tự suy nghĩ cách giải quyết thay vì lập tức tìm sự giúp đỡ từ Internet.

=> Ngăn ngừa tác hại: Lười đọc sách, lười suy nghĩ, dần mất đi năng lực ghi nhớ và sáng tạo do quá ỷ lại vào công cụ tìm kiếm và kho thông tin trên Internet; không có thói quen đào sâu suy nghĩ để hiểu thấu đáo về một vấn đề.

4. Chỉ truy cập những trang web nghiêm túc và lành mạnh theo sự tư vấn của người lớn.

=> Ngăn ngừa tác hại: Máy tính bị nhiễm virus do truy cập vào những trang web lạ.

Luyện tập

Em sẽ làm gì trong các trường hợp sau đây?

1. Nhận được email từ một người lạ với tiêu đề là "Bạn đã trúng thưởng...".

2. Muốn sao chép một tệp từ máy tính của người khác trong lúc đang có sẵn USB trong túi.

3. Được một nhóm bạn truyền cho một địa chỉ website nhưng dặn là phải bí mật, không để người lớn biết.

4. Tự nhận thấy dạo này bản thân thường thức rất khuya để vào mạng xã hội.

Gợi ý trả lời:

1. Đây là email lừa đảo nên em sẽ xóa và chặn email đó.

2. Xin phép chủ sở hữu máy tính và tài liệu trước, sau đó kiểm tra máy tính và USB xem có virus không rồi mới sao chép.

3. Không mở web lạ đó đồng thời thông báo cho người lớn.

4. Em sẽ điều chỉnh lại thời gian vào mạng cho hợp lý hơn với thời gian biểu.

Vận dụng

Giả sử em phát hiện ra người thân của mình đã bắt đầu nghiện trò chơi trực tuyến, em hãy nêu biện pháp đề giúp người thân của mình thoát khỏi tình trạng đó.

Gợi ý trả lời:

Em sẽ nói chuyện về tác hại của việc nghiện trò chơi trực tuyến: như ảnh hưởng thời gian, sức khỏe, tiền bạc, có thể gặp phải bạn bè xấu… Nếu người đó không nghe thì em sẽ nhờ sự trợ giúp từ những người lớn.

Câu hỏi tự kiểm tra

Em hãy cho biết cách làm nào sau đây giúp phòng ngừa tác hại của Internet:

1. Thường xuyên truy cập Internet tìm thông tin về virus.

2. Thỉnh thoảng chạy phần mềm diệt virus cho máy tính.

3. Tự giới hạn thời gian sử dụng Internet tối đa trong vòng 1 ngày.

4. Luôn luôn tra cứu thông tin trên Internet khi làm các bài tập.

5. Hỏi ý kiến bố mẹ hoặc thầy cô giáo trước khi truy cập một trang web lạ.

Gợi ý trả lời:

Những cách làm sau đây có thể giúp phòng ngừa tác hại của Internet:

1. Thường xuyên truy cập Internet tìm thông tin về virus.

2. Thỉnh thoảng chạy phần mềm diệt virus cho máy tính.

3. Tự giới hạn thời gian sử dụng Internet tối đa trong vòng 1 ngày.

5. Hỏi ý kiến bố mẹ hoặc thầy cô giáo trước khi truy cập một trang web lạ.

Trên đây là cách soạn Tin học lớp 6 bài Mặt trái của Internet trong chương trình sách mới Cánh diều mà các bạn học sinh có thể tham khảo. Mong rằng bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bài học này!